De tiende editie van Het Congres van VIGC was er een in festivalsferen. Reden: het 25-jarig bestaan van het innovatiecentrum voor grafische communicatie. Cirque Magnifique zorgde voor de feestelijke aankleding, maar uiteindelijk draaide het VIGC-congres om de inhoud, waar innovatie en de kansen en gevaren van AI centraal stonden.
De tiende editie van Het Congres, op 24 oktober, van VIGC stond in het teken van ‘Een kwarteeuw passie voor innovatie in print!’. Want het VIGC bestaat 25 jaar. Cirque Magnifique zorgde voor de feestelijke aankleding en moderator Mieke Loncke praatte het plenaire programma aan elkaar en leidde een paneldiscussie. De middag werd afgesloten met een walking dinner in het sfeervolle Lamot in Mechelen.
Over de grens
Guy Lauwers, voorzitter van VIGC en in het dagelijks leven directeur en mede-eigenaar van DIOSS, nam de aanwezigen mee in de ambities van de Vlaamse kennis- en netwerkorganisatie. De letters VIGC staan oorspronkelijk voor Vlaams Innovatiecentrum Grafische Communicatie, 25 jaar geleden opgericht om de digitalisering in de grafische sector te stimuleren. De organisatie kijkt echter al veel langer over de grens en zag de afgelopen vijf jaar het ledenaantal met 30 procent groeien. Anno 2024 zijn 218 grafische bedrijven aangesloten, waarvan ruim 30 uit Nederland. Daarnaast hebben 28 strategische partners zich aan het VIGC gecommitteerd.
Het VIGC blijft (grafische) innovaties op de voet volgen, maar zal meer en meer opereren als een platform waar specialistische kennis door echte specialisten wordt gedeeld. “Het VIGC als facilitator in plaats van een fundamentele onderzoeksinstelling”, aldus Lauwers. Hij verwees in dit verband bijvoorbeeld naar het GRACE-project (samen met Centexbel-VKC) dat moet leiden tot marktklare concepten om de grootformaat print- en signsector klaar te stomen voor de circulaire economie.
De uitsmijter van Het Congres was comedian en docent bedrijfskunde Kamal Kharmach. In een stortvloed van woorden maakte hij op humoristische wijze duidelijk dat economie in feite altijd is te herleiden tot het maken van keuzes in een wereld met schaarste, waarbij de onverzadigbare mens de drijfveer is. Moraal van het verhaal: meer geld betekent niet meer geluk.
Innoveren versus uitvinden
Voor het zover was, werd de noodzaak van innoveren om te kunnen evolueren, belicht door verschillende meer serieuze sprekers. Zoals Mark Andries, ‘administrateur-generaal’ van het Agentschap Innoveren & Ondernemen (VLAIO). Innoveren is iets anders dan uitvinden, hield hij de zaal voor, waarbij hij teruggreep op het boek ‘How Innovation Works’ van Matt Ridley om het begrip te duiden. Innovatie is gradueel, vaak bottum-up en het gevolg van toeval en combinaties, waarbij een grote rol is weggelegd voor ‘trial and error’.
Zonder innovatie ga je het als bedrijf op de lange termijn niet redden in deze competitieve wereld, was de boodschap van Andries, maar omgekeerd: “Het heeft geen zin om te innoveren als er geen ondernemer bij hoort. Wij als VLAIO richten ons op de groep van ondernemers die bezig zijn met de toekomst.”
Kinderboeken
Kristien Werck, eigenaar van Clavis Publishing dat kinderboeken uitgeeft, liet zien hoe je in een niche internationaal succesvol kan zijn. Clavis Publishing geeft jaarlijks honderden titels uit voor kinderen van 0 tot 16 jaar. Rijk geïllustreerde boeken, waarbij – zowel qua tekst als illustraties – de emotie van het kind centraal staat. Omdat haar uitgeverij veel met Vlaamse auteurs en illustratoren werkt, en de rechten dus bij haar liggen, ligt de wereld letterlijk open voor Clavis Publishing. Volgens haar is, als een soort tegenbeweging van de digitalisering, er steeds meer aandacht voor mooi gemaakte en luxe afgewerkte kinderboeken. De Frankfurter Buchmesse in oktober bevestigde deze trend.
Groei in inkjet
De status van inkjet printing in de verschillende markten werd uitvoerig toegelicht door Ralf Schlozer, onafhankelijk analist bij Digitalprintexpert.de. Ontzettend veel cijfers en grafieken passeerden de revue, maar wat bleef hangen, is dat ongeacht de markt – of dat nu commercial, packaging, decorative of functional printing is – de hang naar kleinere oplages en personalisatie de grote drijfveren zijn achter deze ontwikkeling. Qua snelheid zijn de digitale persen (CF inkjet) inmiddels bijna net zo snel als B1-offsetpersen, maar de focus bij commercieel printen verschuift van snelheid naar de mogelijkheden voor automatisering en duurzaamheid, was zijn boodschap. De grootste groeicijfers zijn te vinden bij packaging, logisch omdat het daar nog vooral analoog is wat de klok slaat, terwijl functioneel inkjetprinten moeilijk de laboratoriumfase lijkt te ontgroeien.
Industrie 5.0
De transformatie van Industry 4.0 naar Industry 5.0, wat betekent dit nu feitelijk? In een paneldiscussie bogen drie specialisten – Yves Peifer, Fons Put en Jeroen van Bauwel – zich over deze vraag. Resumerend: Industry 5.0 is geen technologie, maar feitelijk een extra ‘laag’ die wordt toegevoegd aan processen, waarbij de samenwerking tussen mens en machine centraal staat. Bij deze vijfde industriële revolutie, aldus de visie van de Europese Commissie, draait het om de interactie tussen mens, technologie en omgeving. Duurzaamheid is daarbij het centrale thema, resulterend in circulariteit en regeneratieve grondstoffen.
AI en cyber resilience
Ook Artificial Intelligence (AI) zou in deze gedachte de mens moeten dienen, maar de werkelijkheid is dat AI hackers ongekende mogelijkheden biedt, leerde het betoog van Jerry Lenaerts, die een lezing hield over cyber security, of misschien beter: cyber resilience (weerbaarheid). Het probleem is dat de technische ontwikkelingen zowel qua rekenkracht, verbindingsmogelijkheden als opslagcapaciteit exponentieel zijn en daardoor ons bevattingsvermogen ver te boven gaan. Hij voorspelde dat het aantal cyberaanvallen, gevoed door AI, in de toekomst alleen maar zal stijgen. “Omdat het hacken volledig is te automatiseren.” Middels tegenhangers van ChatGPT zijn al op maat gemaakte hackcampagnes aan te vragen. En wie zwicht er niet voor een deep-fake video van zijn baas? De toekomst zal het leren.
Advies van Lenaerts: “Net als bij je thuis, moet je het inbrekers zo moeilijk mogelijk maken.” Dus strikte procedures en compartimenteren van de digitale infrastructuur, ook al leven we in het tijdperk van Internet of Things. “Cyberweerbaarheid is niet een zaak van een individu, maar van iedereen in een organisatie.” En, ook niet onbelangrijk, je moet een draaiboek klaar hebben liggen voor het geval het onverhoopt toch fout gaat. Want de kosten van een hack bij een gemiddeld mkb-bedrijf loopt al gauw in de tonnen.
AI-medewerkers
Een meer vriendelijke variant van AI werd gepresenteerd door Jeroen Bos, Head of Machine Learning bij de Nederlandse startup Engaige. Waar voorheen traditionele chatbots de klant online hielpen, worden nu AI-medewerkers ingezet. Engaige is een platform dat AI-gebaseerde klantenondersteuning levert en ook nog een specifiek aan bedrijven in de grafische industrie. Een van de eerste klanten was internetdrukker HelloPrint.
Volgens Bos zijn de kosten van AI in twee jaar tijd gigantisch gedaald. “Momenteel voeren we elke dag duizenden volledig geautomatiseerde gesprekken.” Het voordeel is dat deze AI-medewerkers 24/7 en 365 dagen per week beschikbaar zijn, altijd de juiste taal spreken en veel meer productkennis hebben dan welke individuele medewerker dan ook.
Meer over Het Congres en de ambities van VIGC in Sign Benelux nummer 8-2024 dat in december uitkomt. Hieronder een beeldimpressie:
